Podolog – co leczy?

Podolog jest specjalistą zajmującym się chorobami i dolegliwościami w obrębie stóp. W obszar jego kompetencji wchodzi diagnozowanie i leczenie zarówno chorób, np. takich jak grzybica czy stopa cukrzycowa, jak i pielęgnacja oraz regeneracja popękanych pięt czy zniszczonych paznokci. Kim jest podolog? Jakie zabiegi wykonuje i z czym warto się do niego udać?  

Podolog – co to za specjalista?  

Choć określenie profesji podologa może sugerować, że jest to osoba po studiach lekarskich, to jednak warto zaznaczyć, że podolog nie jest lekarzem. Musi jednak posiadać wiedzę z zakresu różnych dziedzin medycyny, np. dermatologii, diabetologii czy reumatologii i współpracować z odpowiednimi specjalistami.  

W Polsce nie ma określonych uprawnień co do zawodu podologa. W związku z tym trudne może być określenie kompetentnego specjalisty. Potencjalną ścieżką kariery, wyposażającą w wiedzę zarówno na temat budowy skóry stóp, jak i jej pielęgnacji, jest kosmetologia.  

Pogłębianie wiedzy z zakresu podologii na branżowych konferencjach, udział w szkoleniach itd. to z pewnością działania zaangażowanego i profesjonalnego podologa.  

Jakie badania wykonuje podolog? Jak one przebiegają? 

Na wstępie każdej konsultacji podologicznej specjalista przeprowadza wywiad. Zbiera informację o wcześniejszych urazach, predyspozycjach i czynnikach (np. choroby typu cukrzyca czy tendencje genetyczne) oraz trybie życia i funkcjonowania. Podolog ogląda również stopy i ocenia obecne na nich zmiany.  

Jeśli istnieje taka potrzeba, podolog może przeprowadzić:  

1. Badania na podobaroskopie – jest to badanie przeprowadzane na specjalnej macie, podłączonej do komputera. Pozwala ona obrazowo i kompleksowo ocenić kondycję stóp. Badanie to przebiega w dwóch etapach. Pierwszy z nich to badanie statyczne, czyli w miejscu. Na jego podstawie podolog uzyskuje informacje o rozkładzie obciążenia stóp, środku ciężkości i tym co na niego wpływa (np. czynniki wynikające z wady postawy). Pozwala określić wady stóp. Z kolei badanie dynamiczne ma na celu ocenę chodu. Analizowany jest cały ruch stopy, od chwili podniesienia do momentu wbicia jej w podłoże. Dzięki temu podolog ocenia poprawność chodu, zachowanie wszystkich jego faz. Wychwytuje ewentualne nieprawidłowości.   

2. Badanie na podoskopie – badanie to wykonuje się zawsze pod diagnozie komputerowej. Pacjent staje na podoskopie, pod spodem którego znajduje się lustro. Badanie to pozwala określić wklęśnięcie i kształt stopy, czy jest ona prawidłowo zbudowana, czy nie (badanie podoskopowe jest pomocne np. przy diagnozowaniu płaskostopia). Podoskopia może mieć również charakter dynamiczny, czyli przebiegać w ruchu. Wówczas specjalista ma możliwość wglądu w zachowanie stopy podczas aktywności.  

3. Badanie na pantografie – jego celem jest przede wszystkim ocena nacisku wywoływanego przez stopę. Badanie wykonuje się zarówno w postaci statycznej jak i dynamicznej, dzięki czemu możliwa jest analiza nacisku podczas ruchu i spoczynku. Badanie polega na wykonaniu odbitki stopy na papierze. Dzięki temu podolog ma wgląd w kształt stopy, jej długość, szerokość i przede wszystkim – miejsc najbardziej obciążonych naciskiem.  

Dzięki możliwości oceny rozkładu nacisku badanie to ma szczególne znaczenie przy problemach rehabilitacyjno-ortopedycznych stóp. Wgląd w rozkład nacisku umożliwia dopasowanie odpowiedniej wkładki ortopedycznej. 

4. Badanie fizyczne – jest to badanie, w którym podolog ręcznie, bez żadnego dodatkowego sprzętu, sprawdza ruchomość stawów znajdujących się w stopie. Specjalista ocenia również różne aspekty, które mogą mieć wpływ nieproporcjonalny rozkład ciężaru ciała).  

Podolog – czym się zajmuje?  

Stopy są podatne na wiele bardzo różnorodnych schorzeń. Do podologa trafiają więc zarówno diabetycy, zmagający się z powikłaniami tzw. stopy cukrzycowej, jak i osoby borykające się ze stanami zapalnymi czy reumatyzmem.  

Podolog zajmuje się również usuwaniem odcisków i wszystkich innych narośli na skórze stóp. Przeprowadza rekonstrukcję paznokci, leczy grzybicę i regeneruje pękające pięty. U tego specjalisty można również skorzystać z profesjonalnego pedicure z zastosowaniem medycznych preparatów. Niektóre salony oferują również masaż stóp.  

Z podologiem warto skonsultować się również po to, aby dobrać dla siebie odpowiednią pielęgnację i profilaktykę skóry stóp.  

Poniżej przedstawiamy najczęstsze dolegliwości, którymi zajmuje się podolog.  

Grzybica stóp i paznokci 

Grzybica jest najczęstszą infekcją atakującą stopy i paznokcie. Jej bezpośrednią przyczyną zazwyczaj jest pojawienie się dermatofitów. Patogeny te potrafią rozkładać keratynę – podstawowy budulec paznokci.  

Dlatego najbardziej znamiennym symptomem infekcji płytki paznokciowej, jest jej zauważalne:  

• osłabienie,  
• kruchość, 
• zmiana barwy.  

Dodatkowo grzybica stóp i paznokci wiąże się z bardzo nieprzyjemnym zapachem.  

Infekcja ma charakter zakaźny i najczęściej do przeniesienia grzybów dochodzi w sytuacji pożyczania obuwia czy ręcznika. Grzybicę bardzo łatwo można “złapać” również na basenie. Rozwija się także na skutek niewłaściwej higieny. Najbardziej sprzyjające warunki do rozwoju grzybów to wilgoć i ciepło, dlatego warto unikać takich sytuacji (np. noszenia przez kilka godzin butów bez przewiewu).  

Podstawowe leczenie grzybicy polega przede wszystkim na miejscowym stosowaniu odpowiednich preparatów grzybobójczych, dostępnych w aptece, np. w formie spray’u czy żelu.  

Jeśli sposób ten nie przynosi rezultatów, to konieczne może być przyjmowanie preparatów doustnych. U podologa można skorzystać również z laserowego usuwania grzybicy. Jest to zabieg bezbolesny, przynoszący nieco szybsze efekty i zmniejszający ryzyko nawrotu infekcji.  

Wrastanie paznokci 

Wrastaniem paznokcia nazywa się stan, w którym rogi płytki paznokciowej zaczynają wrastać w otaczający ją tzw. wał paznokciowy (skóra wokół paznokcia). Jest to bolesna dolegliwość, która wywołuje duży dyskomfort zwłaszcza w czasie poruszania się.  

Z czasem w miejscu wrastania paznokcia pojawia się niewielka rana. Brak leczenia prowadzi do tego, że przekształca się w ropiejące owrzodzenie. Im bardziej zaawansowane stadium wrośnięcia, tym trudniejszy jest powrót do zdrowia. Dlatego warto od razu, przy pierwszych objawach, udać się do podologa. 

Specjalista ten dobiera odpowiednią metodę leczenia. Najpopularniejsze z nich to:  

• klamry, 
• metoda Arkady. 

Obie techniki mają na celu przede wszystkim odkształcenie paznokcia i przywrócenie jego naturalnego i prawidłowego kierunku wzrostu. Są nieinwazyjne i bezbolesne. W odróżnieniu od chirurgicznego zrywania paznokcia metody te niwelują ryzyko ponownego wrośnięcia paznokcia. Przy zabiegu chirurgicznym szanse na ponowne powtórzenie sytuacji są dość wysokie.  

Odciski, modzele, kurzajki 

Odciski, modzele czy kurzajki wywołują pewne zmiany skórne w obrębie stopy, utrudniające chodzenie. Odciski i modzele tworzą się na skutek nadmiernego zgromadzenia zrogowaciałej skóry.  

Z kolei kurzajki rozwijają się pod wpływem zakażenia wirusem HPV i w odróżnieniu od dwóch pozostałych zmian, mają swój wewnętrzny korzeń, “wbity” w głębsze struktury skóry. Odciski i modzele tworzą się głównie na obszarze naskórka.  

Usunięcie odcisków/modzeli polega przede wszystkim na profesjonalnym pedicure. Specjalista zmiękcza stopy, po czym ściera naskórek frezarką podologiczną i dłutem usuwa odcisk. Na koniec zabiegu wmasowuje odpowiednie preparaty łagodzące i regenerujące. 

W pozbyciu się kurzajek można skorzystać z kilku metod – krioterapii, łyżeczkowania, lasera oraz elektrokoagulacji.  

Pozostały zakres działań podologa to:  

• profesjonalne skracanie paznokci; 
• rekonstrukcja paznokci (odbudowa, np. bardzo łamliwej i kruche płytki paznokciowej); 
• masaż stóp; 
• profesjonalny pedicure i inne zabiegi pielęgnacyjne stóp; 
• leczenie pękających pięt i zalecenia co do pielęgnacji bardzo suchej skóry; 
• dobór odpowiedniej wkładki ortopedycznej (pozwalają wyrównać nacisk). 

Podolog jest również specjalistą zajmującym się pacjentami z dolegliwością tzw. stopy cukrzycowej. Na skutek uszkodzenia niektórych nerwów czuciowych, diabetycy nie czują bólu ani dyskomfortu w stopie. W związku z tym są narażeni na rozwój różnych infekcji i schorzeń, które mogą zostać bardzo późno zdiagnozowane. Podolog leczy na bieżąco wszelkie zmiany i pomaga dopasować odpowiednią wkładkę do butów, zapobiegającą otarciom i odciskom.