Podologia – co to znaczy?

Podologia to dziedzina poświęcona stopom. Koncentruje się na ich chorobach, schorzeniach, defektach i różnych dolegliwościach. Kondycja stóp często sygnalizuje ogólny stan organizmu i może wskazywać np. na choroby ogólnoustrojowe. Dlatego też podologia łączy w sobie wiedzę z wielu dziedzin nauki i medycyny.

Czym dokładnie jest podologia? Jakimi schorzeniami się zajmuje? Jaki jest jej związek z cukrzycą?

Podologia – co to znaczy?

Podologia bardzo dynamicznie rozwija się w ostatnich latach. Jej nazwa pochodzi o połączenia greckich słów – podos, co znaczy stopa, oraz logos – nauka.

Podologia zajmuje się schorzeniami i różnymi dolegliwościami związanymi ze skórą stóp oraz kondycją ich paznokci. Dba o:

• estetykę,
• odżywienie
• oraz regenerację naskórka (zabiegi podologiczne).

Dynamiczny rozwój tej dziedziny w ostatnich latach związany jest z coraz większym poświęcaniem uwagi swojemu zdrowiu. Jednocześnie zwiększa się liczba i częstotliwość chorób czy infekcji, zwłaszcza grzybiczej. Bardzo powszechnym schorzeniem, uznawanym wręcz za chorobę cywilizacyjną jest cukrzyca.

Jej związek z kondycją stóp jest bardzo silny (rozwój tzw. stopy cukrzycowej), co jednocześnie wymusza większą koncentrację na tej części ciała. Drugim, bardzo popularnym schorzeniem są zaburzenia krążenia, również wpływające na stopy i paznokcie u nóg.

Choroby i schorzenia dotykające stopy, mogą mieć związek z innymi zaburzeniami organizmu. W związku z tym podologia łączy w sobie również wiedzę z zakresu diabetologii, limfologii, ortopedii, dermatologii, kardiologii czy ortopedii.

Podolog – kim jest? Kto może wykonywać ten zawód?

Podolog jest specjalistą zajmującym się diagnozowaniem oraz leczeniem chorób i dolegliwości w obrębie stóp. Choć podologia jako dziedzina nie należy do obszaru medycznego, to podolog posiada wiele wiedzy z zakresu medycznego.

Osoby wykonujące ten zawód najczęściej kończą studia o kierunku kosmetologicznym, wybierając specjalizację podologiczną lub zyskując odpowiednie kursy zawodowe na dalszych etapach nauki.

Zawód podologa nie posiada regulacji prawnych w Polsce, co oznacza, że nie ma prawomocnych ustaw, wskazujących na konkretne warunki, jakie dana osoba musi spełniać, aby móc wykonywać ten zawód.

W związku z tym podologiem może zostać praktycznie każdy – wystarczą odpowiednie kwalifikacje w postaci:

• studiów,
• kursów
• czy szkoły policealnej.

Warto jednak pamiętać, że dziedzina ta bardzo dynamicznie się rozwija, co oznacza, że trzeba być na bieżąco ze wszystkimi nowinkami i aktualnymi badaniami w tym zakresie.

Dlatego też poza samymi kwalifikacjami warto dbać o regularny udział w różnych kursach, szkoleniach oraz konferencjach. Nieustanne zdobywanie nowej wiedzy oraz „bycie na bieżąco” z tym, co dzieje się w branży, jest bardzo istotne w tym zawodzie.

Podologia – jakie schorzenia obejmuje?

W zakres podologii wchodzą wszelkie schorzenia i dolegliwości rozwijające się w obrębie stóp i paznokci u nóg.

Ich najczęstszą przyczyną jest niewłaściwa higiena stóp, zły dobór obuwia oraz wszelkiego rodzaju deformacje czy prowadzony styl życia (np. zarówno nadwaga, jak i nadmierna aktywność fizyczna mogą sprzyjać różnym dolegliwościom).

Najczęstsze schorzenia w obrębie skóry stóp, to:

1. Infekcja grzybicza – jej bezpośrednią przyczyną są dermatofity, posiadają zdolność do przenoszenia się, w związku z czym infekcją można się zarazić podczas współdzielenia różnych przedmiotów z innymi osobami czy zapominając o higienie w miejscach takich jak np. basen.

Niewłaściwa higiena stóp także sprzyja infekcji (brak codziennego mycia stóp, noszenie nieświeżej bielizny).

Grzybica charakteryzuje się brzydkim zapachem stóp, którego intensywność jest szczególnie duża zwłaszcza po zdjęciu obuwia.

Pojawia się pieczenie oraz swędzenie stóp, może wystąpić zaczerwienienie oraz tendencja do łuszczenia się. Grzybica skóry stóp ma tendencję do rozprzestrzeniania się na płytkę paznokciową.

• Odciski – to nieestetyczna nagniotki, powstające głównie pod wpływem nadmiernego ciężaru, wywieranego na skórę stóp.

Czynniki sprzyjające, to m.in. zbyt duża masa ciała, niektóre choroby, źle dopasowane obuwie czy wykonywanie rutynowych czynności, ze stałym naciskiem na dane miejsce.

Zmiany te początkowo mają wyłącznie zewnętrzny charakter oraz nie powodują dolegliwości bólowych, jednak z czasem objawy te zwiększają swoją intensywność i zaczynają wrastać w coraz głębsze warstwy skóry.

Odcisk ma charakterystyczny wygląd – jest twardym nagniotkiem, posiadającym biały punkt w środku. Nagniotki sprawiają dyskomfort w ciągu dnia i wywołują defekt kosmetyczny.

• Modzele – to miękkie nagniotki, których przyczyny powstawania są dokładnie takie same, jak w przypadku odcisków.

Różnica między tymi zmianami polega na stopniu wniknięcia w tkankę skórną – modzele ograniczają się wyłącznie do warstwy zewnętrznej.

Są zdecydowanie bardziej miękkie niż odciski, mają nieco żółtawą barwę i nie wywołują dolegliwości bólowych (lub ich nasilenie jest niewielkie).

• Brodawki wirusowe – są to zmiany skórne powstające na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, najczęściej – HPV 1.

Brodawki wirusowe, potocznie określane są jako kurzajki. Ich cechą charakterystyczną jest obecność wewnętrznego korzenia – gęstej sieci naczyń krwionośnych.

Korzeń naciska na nerwy, wywołując ból. Dlatego też kurzajki są dolegliwością pogarszającą ogólny dyskomfort na co dzień.

Brodawki mają charakterystyczny wygląd – ich barwa jest zbliżona do odcienia skóry lub znacznie ciemniejsza. Mają wyraźnie zaznaczone granice i dość chropowatą strukturę.

W zależności od danego rodzaju mogą występować pojedynczo lub w grupach, zlewając się w nieco większą plamę.

• Pękające pięty – problem pękających pięt wynika ze specyfiki skóry stóp. Jest ona pozbawiona gruczołów łojowych i ma tendencję do nadmiernego przesuszania się oraz rogowacenia, co w konsekwencji prowadzi do przerwania ciągłości naskórka.

Pękające pięty to nie tylko defekt kosmetyczny, ale również większe ryzyko rozwoju stanu zapalnego (patogeny łatwiej wnikają przez uszkodzoną tkankę).

• Nadmierna potliwość stóp – pocenie się stóp to naturalna reakcja fizjologiczna, mająca na celu ochłodzenie organizmu.

W niektórych miejscach na ciele liczba gruczołów potowych jest wyjątkowo duża. Należą do nich m.in. stopy.

Choć nadmierna potliwość stóp nie prowadzi do żadnych konsekwencji zdrowotnych, to może być niekomfortowa dla osób z tą dolegliwością, szczególnie – w sytuacjach społecznych.

Najczęstsze schorzenia w obrębie paznokci u nóg to:

• onycholiza – polega na oddzielaniu się płytki paznokciowej od łożyska. Sytuacja ta jest idealnym podłożem do wnikania patogenów. O nagromadzeniu się zanieczyszczeń pod płytką paznokciową świadczy jej czarna barwa.
• Do rozwoju schorzenia najczęściej prowadzą urazy mechaniczne w obrębie płytki paznokciowej, choroby skóry czy korzystanie z kosmetyków/ preparatów zawierających drażniące składniki.
• wrastający paznokieć – to sytuacja, w której krawędzie boczne płytki paznokciowej zaczynają wrastać w otaczającą ją skórę.
• Dolegliwość ta powoduje ból i utrudnia funkcjonowanie na co dzień. Najczęstszą przyczyną jest błędna technika skracania paznokci lub źle dopasowane obuwie.
• infekcja grzybicza.

Powszechnym schorzeniem jest również tzw. stopa cukrzycowa, związana bezpośrednio z samą chorobą i rozwijająca się w jej przebiegu.

Podologia zajmuje się dbaniem o ogólną kondycję stóp i paznokci, w związku z czym specjalista może wykonać klasyczny pedicure, mający na celu odżywienie, regenerację oraz nawilżenie naskórka i paznokci.

Podologia a cukrzyca

Cukrzyca jest chorobą, w przebiegu której może dojść do rozwoju tzw. stopy cukrzycowej. Jest to zespół dolegliwości, pojawiających się na skutek nadmiernej ilości cukru we krwi (hiperglikemia).

W przebiegu tego schorzenia pojawiają się m.in.:

• owrzodzenia i rany otwarte na skórze stóp,
• odciski, modzele;
• większa zachorowalność na różnego rodzaju infekcje, m.in. grzybicę czy brodawki wirusowe.

Podologia zajmuje się kompleksową pielęgnacją i leczeniem stóp, z wykorzystaniem specjalnych preparatów i narzędzi dla diabetyków.