Jak chronić paznokcie u stóp?

Paznokcie u stóp są codziennie narażone na wiele różnych czynników. Działa na nie nacisk zbyt ciasnego obuwia, mają kontakt z grzybami (np. na basenie), nie pomaga również niewłaściwa higiena. Ich dobra kondycja pozwala uchronić się przed przykrymi dolegliwościami, takimi jak np. wrastanie paznokcia czy grzybica. Jak rozpoznać najczęstsze dolegliwości paznokci stóp i jak się przed nimi chronić? Jakie zabiegi na paznokcie można wykonać u podologa?

Grzybica paznokci u stóp – czym jest i jak się można zarazić?

Jedną z najczęstszy dolegliwości paznokci u stóp jest grzybica. Wywołują ją tzw. dermatofity. Grzyby te potrafią rozkładać keratynę, budującą paznokieć w niemal 90%!

Grzybica ma charakter zaraźliwy, można więc ją “złapać” w miejscach publicznych, chodząc boso, np. na basenie, plaży. Dlatego zawsze warto mieć swoje klapki.

Grzybica może rozwinąć się również wtedy, gdy:

• pożyczamy czyjeś obuwie (jeśli ta osoba ma infekcję, to jest niemal 100% pewne, że grzyby się przeniosą),
• nie dbamy o higienę stóp.

Niewłaściwa higiena stóp to przede wszystkim ich nieregularne mycie oraz tworzenie środowiska ciepłego i wilgotnego, np. w wyniku bardzo długiego chodzenia w obuwiu zabudowanym (np. trampki) lub zakładania butów/skarpet na jeszcze wilgotne stopy. W ochronie przeciwgrzybiczej kluczowe jest również dbanie o czystą bieliznę – każdego dnia powinno się zakładać nowe skarpety.

W grupie “większego ryzyka” rozwoju grzybicy paznokci stóp są osoby z tendencją do ich nadmiernej potliwości, osłabionej odporności całego organizmu czy zaburzeń hormonalnych. Na grzybicę stóp są również częściej narażeni diabetycy (wiąże się to z niebezpiecznym zjawiskiem, tzw. “stopy cukrzycowej”), osoby z nadwagą, chorobami układu krążenia czy po przebytej antybiotykoterapii.

Grzybica paznokci – objawy

Za sprawą dość charakterystycznych objawów grzybicy paznokci, jest ona stosunkowo łatwa w rozpoznaniu. Przede wszystkim zmienia się nieco wygląd i kolor płytki paznokciowej. Mogą pojawić się białe, brązowe lub lekko żółtawe zabarwienia. Sama płytka jest bardziej krucha i łamliwa. Przy dotknięciu paznokcia pojawia się dyskomfort, a w bardziej zaawansowanym stadium – ból.

W rozwoju grzybicy stóp/paznokci zawsze pojawia się nieprzyjemny zapach. Dla potwierdzenia tej przypadłości specjalista wykonuje badanie mikologiczne – pobiera fragment paznokcia i tkanki podpaznokciowej. Na tej podstawie rozpoznaje konkretny rodzaj grzyba.

Wrastające paznokcie – co im sprzyja i jak rozpoznać?

Wrastające paznokcie to również jedna z częstszych przyczyn wizyt w gabinecie podologicznym. Jest to stan, w którym boczne krawędzie płytki paznokciowej zaczynają wrastać w otaczającą ją skórę (tzw. wał paznokciowy). Sytuacja ta jest bardzo bolesna i sprawia duży dyskomfort, zwłaszcza w czasie chodzenia i innych czynności, gdzie tworzy się nacisk na paznokcie. Wrastanie paznokcia najczęściej dotyczy płytki palca dużego, gdyż jest ona znacznie twardsza niż pozostałe.

Do wrastania paznokci przyczynia się:

• niewłaściwe skracanie paznokci,
• zbyt ciasne obuwie lub szpilki zakończone szpicem,
• uszkodzenia/zranienia/skaleczenia w obrębie paznokci,
• grzybica paznokci (płytka jest łamliwa i osłabiona co sprawia, że wzrastać w niewłaściwym kierunku),
• niektóre choroby, np. wady postawy, cukrzyca, niewydolność żylna;
• zbyt duża waga ciała, zwłaszcza przy otyłości lub w czasie ciąży.

Niewłaściwemu wzrostowi paznokcia towarzyszy zaczerwienienie wału paznokciowego i nasilający się z czasem bol. Wrastający paznokieć powoduje również niewielkie uszkodzenie w postaci rany. O ile na początku jest ona niegroźna, o tyle na skutek zaniedbania i braku leczenia może przerodzić się w ropiejące owrzodzenie.

Wrastający paznokcie podrażnia wewnętrzne struktury, w związku z czym może sprzyjać rozwojowi stanu zapalnego. Ma on tendencję do rozprzestrzeniania się, więc może objąć również inne części ciała, np. stawy.

W leczeniu wrastających paznokci najbardziej polecaną metody są klamry, zmieniające kierunek wzrostu paznokcia oraz tzw. metoda Arkady. Oba zabiegi wykonywane są przez podologa.

Obcinanie paznokci – jak robić to prawidłowo?

Paznokcie należy obcinać regularnie i nie dopuszczać do zbyt dużego wzrostu płytki paznokciowej – w innym przypadku jest ona podatna na urazy. Długa płytka paznokciowa jest cały czas ściskana przez obuwie, co zwiększa również jej kruchość i łamliwość.

Nie wolno jednak paznokci obcinać zbyt krótko przy samej skórze i na okrągły kształt, gdyż jest to podstawowy błąd kończący się zwykle wrastaniem paznokcia. Krawędzie paznokci u stóp powinny mieć bardziej kwadratowy kształt, zwłaszcza w rogach.

Płytkę paznokciową najlepiej skracać na mokro. Dlatego przed zabiegiem warto moczyć stopy w wodzie z dodatkiem preparatu zmiękczającego. Na sam koniec paznokcie trzeba wypiłować, aby je wygładzić. Najlepiej użyć pilnika szklanego lub papierowego. Metalowe mogą dodatkowo osłabiać płytkę.

Jak chronić paznokcie u stóp?

Ochrona paznokci stóp oznacza jednocześnie profilaktykę przed dwoma najczęstszymi dolegliwościami. Podstawą jest przede wszystkim higiena, czyli regularne mycie stóp (najlepiej żelem do tego przeznaczonym) oraz noszenie świeżych skarpet każdego dnia. Po umyciu stopy trzeba dobrze osuszyć.

Warto zrezygnować z pożyczenia czyjegoś obuwia. Na basenie i w miejscach publicznych należy unikać chodzenia boso. Kluczowe znaczenie ma również prawidłowe obcinanie paznokci, noszenie wygodnego obuwia (latem najlepiej zakładać klapki/sandały, aby stopy miały przewiew).

Zmiana barwy płytki paznokciowej u stóp – co oznacza?

Paznokcie poza funkcją ochronną (pod płytką paznokciową przebiega wiele naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych, stąd silny ból po uderzeniu się w palec), są świetnym “narzędziem” diagnostycznym. Każda zmiana barwy w obrębie płytki paznokciowej jest niepokojącym symptomem, jednocześnie ułatwiając nieco rozróżnienie pewnych schorzeń.

Białe, brązowe lub żółtawe zabarwienie, któremu dodatkowo towarzyszy nieprzyjemny zapach, wskazuje na grzybicę.

Żółty kolor płytki paznokciowej może być jeszcze symptomem:

• łuszczycy,
• żółtaczki,
• nadmiaru beta-karotenu w organizmie.

Z kolei brązowa barwa płytki paznokciowej, poza infekcją grzybiczą, występuje przy:

• chorobach tarczycy,
• zatruciach miedzią,
• nadmiernym paleniu papierosów.

Na paznokciach może pojawić się również czarne zabarwienie. Jeśli występuje po uderzeniu i znika w przeciągu kilku dni/tygodni, prawdopodobnie jest to krwiak. Jeśli jednak znamię utrzymuje się bardzo długi czas, warto wybrać się na konsultację do specjalisty, gdyż może być to objaw czerniaka.

Podolog – jakie zabiegi wykonuje na paznokcie u stóp?

W gabinecie podologicznym najczęściej są wykonywane 3 zabiegi w obszarze płytki paznokciowej. Jest to:

• założenie klamry na wrastający paznokieć,
• metoda Arkady,
• rekonstrukcja paznokcia.

Zabieg zakładania klamry jest bezinwazyjny i bezbolesny. W zależności od rodzaju klamry – metalowej lub plastikowej – podolog aplikuje je pod płytkę paznokciową lub nakleja. Celem zabiegu jest odciągnięcie płytki paznokciowej i stymulacja prawidłowego kierunku wzrostu paznokcia, dlatego wykonuje się go przy problemach z wrastającą płytką. Na sam koniec specjalista aplikuje żel wygładzający płytkę paznokcia, dzięki czemu klamra nie zahacza np. o skarpety.

Metoda Arkady to zabieg również stosowany przy wrastaniu paznokcia. Zabieg polega na mechanicznym odkształceniu płytki za pomocą specjalnej kostki. Kostką tą przytrzymuje się płytkę paznokcia i innym narzędziem nadaje się jej prawidłowy kierunek wzrostu. Aby utrzymać ten efekt na sam koniec, podolog smaruje płytkę akrylem.

Rekonstrukcja paznokcia to zabieg stosowany przy wszystkich deformacjach i uszkodzeniach paznokci. Polecany jest również osobom z nadmiernie kruchą i łamliwą płytką. Rekonstrukcja płytki paznokciowej to nic innego jak jej odbudowa za pomocą specjalnych metod (żel, akryl, sztuczna proteza).