Diabetyk w gabinecie

Diabetyk u podologa – co powinniśmy wiedzieć?

Cukrzyków coraz częściej zachęca się do korzystania z profesjonalnej opieki w gabinetach podologicznych. Pozwala to na wyeliminowanie ryzyka urazów i skaleczeń, do których często dochodzi podczas samodzielnej pielęgnacji stóp przez pacjenta. Na podologu spoczywa obowiązek dobrania odpowiednich technik i preparatów pielęgnacyjnych oraz stała edukacja pacjenta.

Zespół stopy cukrzycowej to powikłanie wynikające z kilku czynników
Stopa cukrzycowa to przewlekłe powikłanie cukrzycy dotyczące ok. 15% chorych. Polega na postępującym owrzodzeniu skóry stopy, któremu może towarzyszyć destrukcja położonych głębiej tkanek. Dlaczego profilaktyka i leczenie stopy cukrzycowej są tak ważne? Osłabienie regeneracji i gojenia się ran u cukrzyków sprawia, że owrzodzenie szybko przechodzi w martwicę tkanek, co w konsekwencji może doprowadzić nawet do amputacji dolnej kończyny.

Zespół stopy cukrzycowej posiada wieloczynnikowe podłoże. Za powstawanie owrzodzeń i trudno gojących się ran na stopach odpowiedzialne są przede wszystkim:

• zaburzenia ukrwienia stopy – uszkodzenie drobnych naczyń krwionośnych sprawia, że przepływ krwi przez stopę jest mniejszy, a tkanki są niedotlenione, co znacznie utrudnia gojenie się ran.
• polineuropatie obwodowe – w przebiegu cukrzycy dochodzi do uszkodzenia nerwów czuciowych, ruchowych oraz autonomicznych. Zmienia się kształt stopy, a czucie ulega upośledzeniu, przez co łatwo o takie urazy jak: otarcia, skaleczenia czy oparzenia.
• zbyt duże obciążenia na nieprawidłowe partie stóp – wynikają ze zmiany kształtu stopy i innego jej ułożenia podczas chodu. Zwiększony nacisk powoduje szybkie powstawanie odcisków, które często prowadzą do pierwszych owrzodzeń.

Pielęgnacja stóp w cukrzycy – rola podologa i gabinetów podologicznych
Diabetycy, zwłaszcza ci ze zdiagnozowaną neuropatią, powinni zrezygnować z pielęgnacji stóp na własną rękę. Z pozoru błahe obcinanie paznokci może zakończyć się w ich przypadku zranieniem, które szybko przerodzi się w niebezpieczne owrzodzenia. Regularne wizyty w gabinecie podologicznym znacznie zmniejszają ryzyko zespołu stopy cukrzycowej.

Początkowo specjalista podolog zbiera szczegółowy wywiad, by na jego podstawie dobrać najlepszy plan pielęgnacji czy terapii zmian na stopach. Podstawą wizyty jest opracowanie paznokci i usunięcie zrogowaceń naskórka. Podolog ma za zadanie utrzymać stopy pacjenta diabetologicznego w dobrym stanie, nie dopuszczając do rozwoju niekontrolowanych owrzodzeń i infekcji.

Diagnostyka diabetologiczna w gabinecie podologicznym jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala rozpoznać pacjentów z tzw. stopą wysokiego ryzyka. Są oni szczególnie narażeni na wystąpienie owrzodzeń w stosunkowo krótkim czasie, dlatego wymagają bardzo dokładnej i starannej pielęgnacji.

Stopa wysokiego ryzyka – edukacja diabetyków to podstawa!
Profilaktyka stopy cukrzycowej wymaga ścisłej współpracy podologa i pacjenta. Wprawdzie to specjalista zajmuje się pielęgnacją, która może bezpośrednio doprowadzić do powstania zranienia, jednak równie ważne jest odpowiednie traktowanie stóp przez chorego w domu. To na podologu spoczywa więc zadanie edukacji pacjenta diabetologicznego, by wyrobić w nim odpowiednie nawyki i uczulić na rzeczy, które były bagatelizowane przed pojawieniem się cukrzycy.

Uraz stopy, zwłaszcza jeżeli występuje w niej rozwinięta neuropatia, wcale nie musi boleć. Uszkodzone nerwy nie przewodzą bólu, dlatego często pacjenci diabetologiczni przegapiają drobne urazy, które na początkowym etapie można szybko wyleczyć. Pomocne może być lusterko dla diabetyków, umożliwiające dokładne obejrzenie stanu stóp przez samego pacjenta. W gabinecie podologicznym szczególnie warto podkreślać rolę regularnej, wręcz codziennej kontroli stóp u cukrzyka.

Diagnostyka diabetologiczna – narzędzia podologiczne przydatne w rozpoanniu stopy wysokiego ryzyka

Stopa wysokiego ryzyka nie dotyczy każdego pacjenta ze zdiagnozowaną cukrzycą. W sklepie Kerpro posiadamy specjalistyczne narzędzia do diagnostyki diabetologicznej, które pozwalają ocenić zaburzenia czucia w stopie. Z ich pomocą można ocenić, jak daleko posunięte są te zmiany i jak duże jest ryzyko rozwoju stopy cukrzycowej w bliskiej przyszłości.

Kontrola czucia głębokiego za pomocą kamertonu neurologicznego
Wbrew swojej nazwie, kamerton neurologiczny znajduje zastosowanie także w gabinetach podologicznych. Jest to prosty przyrząd, który wytwarza drgania i wibracje. Im dłużej pacjent diabetologiczny odczuwa owe wibracje, tym lepsze jest jego czucie głębokie. Literatura podaje, że zaburzenia czucia głębokiego to jeden z pierwszych objawów rozwijającej się neuropatii. Badanie kamertonem neurologicznym pozwala w szybki i bezbolesny sposób ocenić stan nerwów czuciowych w kończynie dolnej.

Monofilament – proste narzędzie do diagnostyki neuropatii cukrzycowej
Monofilament lub inaczej włókno Semmesa-Weinsteina to nic innego, jak cienkie, plastikowe włókno umieszczone na uchwycie. Jest jednym z podstawowych narzędzi używanych w diagnostyce diabetologicznej i służy do oceny czucia dotyku u pacjenta. Badanie wykonuje się poprzez przyłożenie mikrofilamentu w kilku miejscach stopy. Brak czucia dotyku przez pacjenta traktowany jest jako poważny czynnik rozwoju zespołu stopy cukrzycowej.

Wykrywanie zaburzeń odczuwania temperatury za pomocą tip-thermu
Kolejnym narzędziem w diagnostyce stopy cukrzycowej jest tip-therm. Jego końcówki zbudowane są z dwóch rodzajów materiałów o różnej emisji ciepła, dzięki czemu pozwala on na wykrycie zaburzeń odczuwania temperatury. Końcówka metalowa daje na skórze uczucie zimna, z kolei plastikowa w kontakcie ze skórą jest ciepła. Problemy z odczuwaniem temperatury sygnalizują, że mamy u pacjenta do czynienia ze stopą wysokiego ryzyka.