Odciążenia na haluksa

Przyczyny powstawania deformacji w obrębie stóp

Przyczyn deformacji może być wiele, do najczęstszych zaliczamy obciążenia genetyczne, które pogłębiają się poprzez zaniedbanie ogólnej higieny poruszania się, czyli nieprawidłowe ustawianie stóp podczas chodzenia, noszenie zbyt małego lub niedopasowanego obuwia oraz nieprawidłową postawę.

Stojący tryb życia
Duże znaczenie w powstawaniu deformacji w obrębie stóp ma także rodzaj wykonywanej pracy, ponieważ prace wymagające wielogodzinnego stania mogą przyczyniać się chociażby do powstawania i zaostrzenia przebiegu w przypadku wystąpienia ostrogi piętowej. Także nieodpowiednio dostosowane obuwie do wykonywanej pracy może zwiększać ryzyko powstawania zwyrodnień w obrębie stóp.

Waga ciała
Znaczący wpływ na ich powstawanie maja także takie czynniki jak waga ciała – osoby z nadwagą i otyłością są dużo bardziej narażone na zwyrodnienia kostno-stawowe w obrębie stóp, natomiast osoby z niedowagą mogą mieć problemy związane z układem mięśni i ścięgien.

Podłoże
Kolejnym czynnikiem jest podłoże, po którym stąpamy. Osoby, które w znaczącej przewadze poruszają się po podłożu zbyt twardym lub zbyt miękkim, w dodatku w niedopasowanym obuwiu, będą bardziej narażone na zwyrodnienia, tak samo jak osoby, które w ramach uprawiania sportu wybierają bieganie po twardej powierzchni chodnika. Również stosowanie wkładek do butów, które mają podnosić komfort ich noszenia, może z czasem okazać się zgubne w skutkach. Często wkładki te są niedopasowane do danej stopy i ich użytkowanie powoduje powstawanie zwyrodnień lub odgniotków.

Urazy
Ostatnim czynnikiem, niezależnym od innych chorób, przyczyniającym się do powstawania deformacji w obrębie stóp są uszkodzenia mechaniczne. Związane są one między innymi z urazami, wypadkami oraz niedopasowanym obuwiem, które przyczynia się do urazów głównie w obrębie skóry.

Choroby
Jest jednak grupa deformacji w obrębie stóp współistniejąca z chorobami towarzyszącymi. Wtedy do zwyrodnień doprowadzają inne choroby, na które cierpi pacjent są to najczęściej choroby układu kostnego i deformacje kręgosłupa, choroby i zwyrodnienia stawów, choroby układowe a także zaburzenia hormonalne i inne schorzenia tkanki kostnej i łącznej oraz cukrzyca.

Gotowe odciążenia na halluksa

Halluksy, czyli inaczej paluch koślawy (łac. hallux valgus) to schorzenie, które dotyka nawet 30% populacji. Objawia się charakterystycznym wybrzuszeniem tuż za linią palców i nieprawidłowym ułożeniem palucha. Odpowiada za to obniżenie łuku poprzecznego i poszerzenie przodostopia (tak zwane płaskostopie poprzeczne) oraz przesuniecie palucha w zewnętrzna stronę stopy. Schorzenie to dotyka dziesięć razy więcej kobiet niż mężczyzn dlatego też jest łączone z noszeniem butów na wysokim obcasie. Jednak naukowcy zaznaczają, że aby mogło wystąpić musi istnieć predyspozycja genetyczna, a noszenie niewłaściwego obuwia tylko je przyśpiesza. Do czynników predestynujących powstawanie halluksów zalicza się także otyłość oraz stojący tryb życia. W przebiegu choroby pojawia się uciążliwy ból, dyskomfort przy chodzeniu a z czasem mogą się także pojawiać stany zapalne torebki stawowej i obrzęk, będzie to wskazanie do zabiegu chirurgicznego. Jednak w początkowej fazie leczenia halluksów wystarczy stosowanie gotowych odciążeń na haluksa wraz z silikonowymi separatorami do palców.

Nastawiasz żelowy na paluch
W terapii haluksów stosuje się najczęściej nastawiacz żelowy na paluch, jest to żelowy pierścień, który zakłada się na duży paluch z odpowiednio wyprofilowanym separatorem, który delikatnie rozdziela paluch od palca sąsiadującego i utrzymuje je w prawidłowej pozycji. Stosuje się je w momencie pojawienia się pierwszej fazy choroby. Kiedy zmiany nie są jeszcze zbyt duże i łatwo odwrócić proces ich powstawania. Jest idealny do noszenia przez cały dzień. W podobny sposób działa pierścionek żelowy na haluksa z separatorem. Jego specjalna konstrukcja jednak zapobiega jego przesuwaniu, dzięki czemu może być stosowany zarówno w dzień jak i w nocy.

Ochraniacze z separatorem
Na bardziej zaawansowane stadium choroby, zwłaszcza w momencie gdy w obrębie zwyrodnienia pojawiają się otarcia poleca się stosowanie ochraniaczy żelowych na haluksa z separatorem. Od pierścieni żelowych odróżnia je to, że posiadają przedłużenie idące wzdłuż stopy, dzięki czemu chronią dodatkowo wystającą torebkę stawową przed otarciami i możliwymi odgniotkami w tym miejscu. Polecane są do noszenia zarówno w dziej, jak i w nocy. Tak samo jak ochraniacze żelowe na haluksa, które nie posiadają separatora. W ochronie przed otarciami dobrze sprawdzają się także samoprzylepne krążki filcowe, które nalepia się na ostającą torebkę stawową, w ten sposób chroniąc ją. Krążki filcowe na halluksa są produktem jednorazowym w przeciwieństwie do ochraniaczy żelowych, które można dezynfekować i używać wielokrotnie.

W bardziej zaawansowanych stadiach choroby zaleca się opaski korekcyjne Loryko, które wymuszają na stopie prawidłowy układ. Ich stosowanie już od pierwszych chwil przynosi pacjentowi ulgę w dolegliwościach bólowych a regularne stosowanie pozwoli na powrót do zdrowia. Terapia haluksów jest długotrwała i wymaga zaangażowania pacjenta, który również w domu będzie przestrzegał zaleceń podologa oraz zachowa odpowiednią higienę chodu.

Dalsza profilaktyka u pacjentów z ortezą

Niezależnie czy u danego pacjenta zastosowano leczenie gotowym odciążeniem podologicznym, czy ortezą indywidualną wykonaną na miejscu w gabinecie podologicznym, należy wydać odpowiednie zalecenia, które maja na celu szybsze dojście do regeneracji stopy. W tym celu podolog powinien poinstruować pacjenta o zaleceniach, których powinien przestrzegać. Pacjent powinien przede wszystkim wiedzieć, że ortezy i odciążenia należy nosić tylko w ciągu dnia, czyli w czasie kiedy mięśnie pracują a także o odpowiedniej higienie stóp w czasie leczenia za pomocą odciążeń. Należy też poinformować pacjenta o tym by ortezy nie wystawiać na działanie wysokich temperatur, by nie miała kontaktu z substancjami żrącymi i detergentami oraz poinstruować jak należy ją założyć poprawnie.

W tym celu warto skorzystać z gotowych plakatów z zaleceniami. W ofercie sklepu podologicznego Kerpro są do wyboru trzy plakaty: niebieski – dedykowany problemem w obrębie palców, zielony – dedykowany problemom w obrębie śródstopia oraz różowy – dedykowany problemem z haluksem. Dzięki nim można łatwo w wizualny sposób przekazać niezbędną wiedzę.