Jak wyleczyć zanokcicę przy paznokciu?

Do gabinetu podologicznego zgłasza się wielu pacjentów, z najróżniejszymi schorzeniami i niedogodnościami. Problemem, który nie pojawia się aż tak często, jest dolegliwością, zdecydowanie mniej powszechną niż chociażby odciski, a mimo to wciąż bardzo uciążliwą i wymagającą interwencji specjalisty, jest tak zwana zanokcica. Czym dokładnie jest i w jaki sposób można pomóc pacjentom zmagającym się z tym problemem?

Czym jest zanokcica?

Zanokcica to schorzenie o podłożu bakteryjnym, wywołane najczęściej na skutek obecności pałeczki ropy błękitnej lub gronkowca złocistego w organizmie, a konkretnie zarówno na skórze, jak i na powierzchni płytki paznokciowej. To właśnie stamtąd, zazwyczaj w wyniku urazu, niepożądane drobnoustroje przedostają się do głębszych warstw naskórka i paznokcia, wywołując tym samym nierzadko bolesny stan zapalny.

Istnieje szereg rozmaitych schorzeń, także tych natury podologicznej, które najczęściej występują u osób starszych lub przeciwnie, u dzieci i niemowląt; zanokcica jest natomiast dolegliwością, która pojawić się może u każdego, niezależnie od wieku czy płci. Właśnie dlatego tak ważne jest regularne informowanie i edukowanie pacjentów na temat potencjalnych zagrożeń, jakimi są najpowszechniejsze, a także te mniej znane dolegliwości podologiczne.

Zanokcica – klasyfikacja

Zanokcica jest schorzeniem, które ze względu na jego intensywność oraz sposób przebiegu podzielić można na trzy rodzaje. Są to:

• zanokcica ostra,
• zanokcica przewlekła,
• zanokcica nawracająca.

Pierwszy z rodzajów schorzenia, zanokcica ostra, nazywany jest również opryszczkową, jako że do przyczyn jej powstawania zalicza się również obecność wirusa opryszczki pospolitej. Zanokcicę ostrą mogą jednak wywołać również gronkowce oraz bakterie gram ujemne, a jej objawy są wyjątkowo silne i nieprzyjemne. Bardzo często schorzeniu towarzyszy uciążliwy ból okolicy paznokcia, który nierzadko promieniuje nawet na cały palec.

Drugi rodzaj schorzenia to zanokcica przewlekła, która pojawia się nie na skutek obecności bakterii, ale grzybów. Najczęściej są to patogeny Candida albicans. Ten rodzaj schorzenia nie wiąże się z tak uciążliwymi i gwałtownie pojawiającymi się objawami; do najbardziej charakterystycznych z nich należy natomiast wyraźna zmiana koloru płytki paznokcia na brązowawy. W przeciwieństwie do ostrej, w przypadku zanokcicy przewlekłej schorzenie objąć może nawet kilka palców. Zanokcica przewlekła nierzadko bywa mylona z innymi schorzeniami natury podologicznej, przede wszystkim z grzybicą paznokci.

Ostatnim typem jest zanokcica przewlekła, czyli schorzenie o charakterze nawracającym. U pacjentów z tym rodzajem dolegliwości obserwuje się regularne okresy remisji, a następnie nawroty. Przyczyną schorzenia może być zakażenie bakteryjne, grzybicze, ale także szereg przewlekłych chorób towarzyszących, takich jak łuszczyca czy pęcherzyca. Nierzadko pojawia się ona również u pacjentów onkologicznych.

Przyczyny zanokcicy

Każdy podolog powinien znać przyczyny schorzeń swoich pacjentów. Tylko w ten sposób może on bowiem w pełni efektywnie i bezpiecznie pozbyć się danego problemu i zapobiec jego nawrotowi. Skąd więc bierze się zanokcica? Wiemy już, że bezpośrednią przyczyną jej występowania może być zakażenie bakteryjne lub grzybicze. Ponadto mogą to być również wspomniane choroby przewlekłe lub schorzenia, które znacząco wpływają na osłabienie odporności całego organizmu, jak chociażby nowotwór. Za pojawienie się zanokcicy odpowiedzialne są więc niepożądane patogeny, które na skutek osłabienia organizmu lub innych czynników przedostają się do tkanek wałów paznokciowych, palców lub paznokci. 

Na prawdopodobieństwo wystąpienia zanokcicy wpływ ma również szereg dodatkowych czynników, na które warto uczulić pacjentów. Jest to przede wszystkim niewłaściwa lub nieumiejętna pielęgnacja paznokci zarówno u stóp, jak i u rąk. Mowa tu o zbyt mocnym, inwazyjnym przycinaniu płytki paznokciowej i nadmiernym wycinaniu skórek, powodującym przerwanie ciągłości naskórka. To właśnie stanowi otwartą furtkę dla wszelkiego rodzaju niepożądanych drobnoustrojów, będących bezpośrednią przyczyną zanokcicy. Problemem mogą być nie tylko sposoby pielęgnacji, ale także używane w tym celu akcesoria. Stępione i zabrudzone nożyczki czy cążki do paznokci również prowadzić mogą do uszkodzenia paznokci lub naskórka, a w rezultacie do ich zakażenia. Niestety do takich sytuacji dojść może nawet w gabinecie kosmetycznym lub podologicznym. To właśnie dlatego tak ważne jest dbanie o nienaganną czystość i przestrzeganie wszelkich norm bezpieczeństwa i higieny pracy gabinetu. Jeśli bowiem wszystkie narzędzia używane w gabinecie podologicznym każdorazowo poddawane są obowiązkowemu procesowi dezynfekcji i sterylizacji, a ich jakość i stopień naostrzenia są regularnie kontrolowane, ryzyko zakażenia jest niemal zerowe.

Zanokcica to schorzenie, które nierzadko pojawia się również u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami natury podologicznej. Są to przede wszystkim osoby z zespołem stopy cukrzycowej, jak również pacjenci, u których pojawił się problem wrastającego paznokcia.

Objawy zanokcicy

Oczywiście za rozpoznanie problemu zanokcicy odpowiedzialny jest podolog, co nie zmienia faktu, że nawet pacjenci powinni być świadomi tego, jakie objawy mogą dawać podstawowe schorzenia podologiczne. Taka świadomość pozwoli im bowiem znacznie szybciej podjąć odpowiednie kroki, a więc przede wszystkim udanie się po pomoc do specjalisty.

Do najbardziej charakterystycznych objawów zanokcicy zaliczyć należy uciążliwy, ostry ból w okolicy paznokcia, który promieniować może również na cały palec. Symptom ten wiąże się jednak z zaawansowanym już stadium schorzenia, które rozpoznać można nieco wcześniej. Na palcu pojawia się charakterystyczne zaczerwienienie, a następnie wyraźne zgrubienie wokół paznokcia. Kolejnym etapem postępowania choroby jest obrzęk wału paznokciowego. Następny to już bolesne i nieestetyczne zmiany wypełnione ropą.

Leczenie zanokcicy u podologa

Pierwszym i podstawowym obowiązkiem podologa, nie tylko w przypadku innych schorzeń, ale także zanokcicy, jest uświadomienie pacjentom, jak ważne jest, aby zgłaszali się oni po pomoc do specjalisty. Zdecydowanie niewskazaną w tym wypadku drogą jest podejmowanie prób samodzielnego wyleczenia dolegliwości czy przebijania obrzęków wypełnionych ropną treścią. Czynności te mogą bowiem nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje.

Terapia zanokcicy powinna rozpocząć się od starannych oględzin i wywiadu z pacjentem. Specjalista dokładnie wypyta o możliwe przyczyny pojawienia się problemu, o codzienne życie pacjenta, jego nawyki, pracę, ewentualne choroby i dolegliwości. W ten sposób podolog będzie mógł z pełnym obrazem problemu, z całą świadomością i odpowiedzialnością podjąć odpowiednie kroki w celu wyleczenia dolegliwości.

Jeżeli zanokcica jest efektem zakażenia bakteryjnego, konieczne może być połączenie leczenia podologicznego z antybiotykoterapią. W tej jednak kwestii pacjent powinien skonsultować się z lekarzem. Do podologa należy natomiast zastosowanie odpowiednich środków antyseptycznych oraz skrócenie zajętej przez patogeny płytki paznokciowej. Nierzadko konieczne bywa również wykonanie nacięcia wału paznokciowego, w celu jego oczyszczenia z ropnej treści. Po tej czynności podolog powinien zaaplikować na palec pacjenta specjalny drenaż i tamponadę, które skutecznie osłonią wrażliwe miejsce i pozwolą na dalsze odsączanie ropy. Terapia zanokcicy, szczególnie w przypadku zaawansowanego stadium dolegliwości, nie ogranicza się do jednej wizyty w gabinecie podologicznym. Niezbędna może być przede wszystkim jedno- lub kilkukrotna zmiana opatrunku i tamponady. Konieczne będzie też odbycie wizyty kontrolnej w celu oceny stanu zdrowia pacjenta.

Po zakończonym leczeniu warto również poinstruować pacjenta o najważniejszych zaleceniach dotyczących właściwej pielęgnacji paznokci i stóp. Dzięki temu unikniemy lub zminimalizujemy ryzyko ponownego pojawienia się tego uciążliwego i bolesnego problemu.